Rodzina zastępcza jest formą czasowej opieki i wychowania dla dziecka, któremu rodzice biologiczni tego nie zapewniają. Rodzina stanowi optymalne środowisko dla rozwoju dziecka i zaspokaja ich wszystkie potrzeby emocjonalne oraz bytowe. Niemniej zdarza się, że rodzina nie funkcjonuje w sposób prawidłowy. Wtedy konieczna jest ingerencja państwa w życie rodziny i uruchomienie systemu wsparcia, który ma zapewnić poprawę postaw rodzicielskich, pomóc rodzicom w realizacji obowiązków, a w razie potrzeby uzbroić ich w odpowiednie kompetencje oraz umiejętności.
W momencie, kiedy praca z rodziną nie przynosi poprawy w jej funkcjonowaniu, konieczne staje się zabezpieczenie dobra dzieci poza rodziną biologiczną. Wtedy dzieci umieszczane są w pieczy zastępczej.
Rodzicielstwo zastępcze jest szansą daną przez dorosłych - dzieciom, pozbawionym możliwości dorastania w rodzinie biologicznej, na odbudowanie normalnego, bezpiecznego życia wśród przyjaznych, życzliwych osób.
Rodzina zastępcza w wypełnianiu swoich funkcji kieruje się dobrem przyjętego dziecka i poszanowaniem praw, a także zapewnia dziecku warunki rozwoju i wychowania odpowiedniego do stanu zdrowia i poziomu rozwoju w tym m.in: odpowiednie warunki bytowe, możliwości rozwoju fizycznego, psychicznego i społecznego, możliwości zaspokojenia indywidualnych potrzeb dziecka, rozwoju zainteresowań oraz właściwej edukacji.